Inteligentne kontrakty jako narzędzie zwiększające efektywność w łańcuchu dostaw farmaceutycznych
Poruszone tematy:
Branża farmaceutyczna to jeden z kluczowych sektorów gospodarki. Szacuje się, że w 2022 roku jej wartość na świecie wyniosła ponad 1,3 biliona dolarów. W Polsce rynek leków wart jest około 37 miliardów złotych.
Kluczowym elementem funkcjonowania tego sektora są sprawnie działające łańcuchy dostaw. Obejmują one wiele elementów: od pozyskiwania surowców, przez produkcję, magazynowanie, dystrybucję, aż po dostarczenie leków do aptek i szpitali. Awaria na którymkolwiek z etapów może mieć poważne konsekwencje dla pacjentów.
Przekonaj się, jak technologia blockchain może usprawnić łańcuchy dostaw w farmacji!
Czym są inteligentne kontrakty i jak działają?
Możesz wyobrazić sobie blockchain jako wirtualny rejestr lub księgę rachunkową, w której zapisywane są szczegóły wszystkich transakcji między podmiotami - na przykład firmą lub klientem. Co ważne, nie da się zmienić ani usunąć zapisów w tej księdze bez wiedzy i zgody obu stron. Każda zmiana jest natychmiast wykrywana, dzięki czemu zapisy stają się przejrzyste i niepodważalne.
Oznacza to, że nie ma możliwości cofnięcia transakcji ani zmiany jej treści czy parametrów. Raz zapisana informacja pozostaje niezmienna i dostępna dla wszystkich upoważnionych osób.
Z kolei inteligentne kontrakty to skrypty działające w technologii blockchain, które automatycznie realizują warunki umowy zapisane w kodzie.
Wyobraź sobie, że jesteś właścicielem sklepu z owocami i chcesz dodać jabłka do swojej oferty. Z kolei klient chce mieć pewność, że jabłka są świeże, ekologiczne i pochodzą z naturalnych upraw. Jak wyglądałby cały ten proces, gdyby wykorzystać w nim inteligentne kontrakty?
- Gdy sadownik zbiera jabłka, w blockchainie zapisują się informacje o dacie i miejscu zbioru. Dzięki temu Ty i Twoi klienci wiecie, skąd pochodzą owoce i kiedy je zerwano.
- Przewoźnik, który zabiera jabłka do sklepu, skanuje kod i informacja o transporcie pojawia się w łańcuchu bloków. Każdy etap podróży jest rejestrowany, więc wiesz, jak długo trwał transport i jakie warunki panowały podczas przewozu.
- Gdy jabłka dotrą do sklepu, sprzedawca skanuje je ponownie, dodając informację o otrzymaniu towaru do blockchaina. Dzięki temu mamy zapisaną pełną historię jabłek - od zerwania do trafienia na sklepową półkę.
Inteligentne kontrakty automatycznie wykonują określone akcje, gdy są spełnione ustalone warunki. Na przykład: jeśli jabłka nie dotrą do sklepu w określonym czasie, blockchain zrealizuje zwrot pieniędzy dla sklepu.
W porównaniu do tradycyjnych umów inteligentne kontrakty charakteryzują się:
- szybkością - transakcje są realizowane automatycznie, bez opóźnień związanych z procesem akceptacji warunków czy weryfikacji danych przez człowieka;
- bezpieczeństwem - dzięki kryptograficznemu potwierdzeniu transakcji w blockchainie ingerencja osób trzecich staje się praktycznie niemożliwa;
- przejrzystością - każda ze stron ma wgląd w kod kontraktu i może zweryfikować jego działanie;
- niższymi kosztami - transakcja nie wymaga żadnych pośredników, dzięki czemu oszczędzasz na prowizjach i dodatkowych opłatach.
Inteligentne kontrakty mogą mieć szerokie zastosowanie w branży farmaceutycznej: od zamówień, przez logistykę, po automatyczne płatności w momencie spełnienia warunków umowy.
Zwiększ efektywność dzięki systemom do zarządzania łańcuchem dostaw.
Wyzwania w łańcuchach dostaw farmaceutycznych
Łańcuchy dostaw w branży farmaceutycznej są bardzo złożone. Od ich powodzenia zależy zdrowie i życie ludzi, dlatego muszą być bezpieczne i niezawodne. Jednak sektor mierzy się z wieloma problemami.
Jednym z głównych zagrożeń jest fałszowanie leków. Według szacunków Światowej Organizacji Zdrowia nawet milion osób rocznie umiera przez zażywanie podrobionych leków. Brak przejrzystości i możliwości pełnej weryfikacji pochodzenia medykamentów ułatwia tego typu przestępczy proceder.
Problemem jest też kwestia zarządzania jakością i przestrzegania norm prawnych. Przy skomplikowanych łańcuchach dostaw, z wieloma podmiotami zaangażowanymi w proces, pojawia się ryzyko związane z przerwaniem ciągłości odpowiednich warunków przechowywania.
Nie bez znaczenia są też wyzwania logistyczne, jak choćby globalne niedobory kluczowych substancji czy przerwy w dostawach związane z problemami transportowymi.
Innym problemem jest cyberbezpieczeństwo - ataki hakerskie lub naruszenia poufności mogą zakłócić pracę systemów informatycznych, które odpowiadają za wspieranie łańcucha dostaw.
Wszystko to pokazuje, jak złożonym organizmem są łańcuchy dostaw farmaceutycznych i przed jakimi wyzwaniami stoją. Nowoczesne technologie, takie jak inteligentne kontrakty, mogą tu pomóc.
Zastosowanie inteligentnych kontraktów w branży farmaceutycznej
Inteligentne kontrakty mają wiele zastosowań, które mogą przynieść wymierne korzyści firmom farmaceutycznym.
Po pierwsze usprawniają procesy i zwiększają efektywność operacyjną. Przykładowo realizowanie zamówień surowców czy opakowań poprzez kontrakty pozwala całkowicie wyeliminować papierologię. Płatności są uruchamiane automatycznie po dostarczeniu towarów. Dystrybucja leków do hurtowni czy aptek także może odbywać się bez angażowania działów administracyjnych.
Dzięki kontraktom łatwiej też monitorować obieg produktów w łańcuchu dostaw. Dane na temat warunków transportu czy przechowywania zapisywane w blockchain pozwalają sprawdzić historię każdej partii leków: od etapu produkcji po dostawy do pacjenta. Dzięki temu można szybko zareagować w razie jakichkolwiek nieprawidłowości.
Inteligentne kontrakty ułatwiają też zachowanie zgodności z obowiązującymi przepisami, na przykład automatycznie blokując dystrybucję serii leków, które nie przeszły pozytywnie testów jakościowych. Dzięki temu procesy są przejrzyste, a co za tym idzie - łatwiej otrzymać certyfikację.
Inteligentne kontrakty w praktyce - studia przypadków z branży farmaceutycznej
Chronicled - walka z podrabianymi lekami
Chronicled to platforma oparta na blockchainie, która współpracuje z firmami farmaceutycznymi w celu zwalczania zagrożenia związanego z podrabianymi lekami.
Platforma przypisuje unikalne tożsamości cyfrowe poszczególnym produktom i rejestruje ich podróż w łańcuchu bloków. Dzięki temu konsumenci mogą zweryfikować autentyczność leków na własną rękę. To gwarantuje, że pacjenci otrzymają oryginalne i bezpieczne produkty.
Rozwiązanie Chronicled doprowadziło do znacznego ograniczenia liczby podrabianych leków wprowadzanych na rynek, poprawiając bezpieczeństwo pacjentów i reputację marki farmaceutycznej.
IBM - inteligentne zarządzanie łańcuchem dostaw
We współpracy z globalnymi firmami farmaceutycznymi platforma blockchain IBM zapewnia widoczność i przejrzystość w całym łańcuchu dostaw leków. Śledzenie w czasie rzeczywistym gwarantuje zgodność ze standardami jakości, ogranicza ryzyko związane z produktami niespełniającymi norm i przyspiesza wycofanie produktów, gdy jest to konieczne. Ta inicjatywa znacząco zwiększa bezpieczeństwo pacjentów i zgodność z przepisami.
Rozwiązanie IBM usprawniło operacje w łańcuchu dostaw, skracając czas i wysiłek wymagany do kontroli zgodności z przepisami oraz zapewniając pacjentom autentyczne i niepodrabiane leki.
Modum - monitorowanie temperatury leków
Modum wykorzystuje technologię blockchain oraz IoT, aby zapewnić integralność leków wrażliwych na temperaturę podczas transportu. Śledząc dane o temperaturze na każdym etapie transportu i przechowując je na blockchainie, Modum weryfikuje skuteczność leków i gwarantuje, że będą one przechowywane w określonych warunkach.
Monitorowanie temperatury przez Modum zapobiega przedostawaniu się szkodliwych leków do pacjentów. Co więcej, ogranicza straty finansowe firm, które wynikają z niewłaściwych warunków przechowywania leków.
Korzyści z inteligentnych kontraktów
Oto kilka przykładów, w jaki sposób firmy farmaceutyczne mogą praktycznie skorzystać z zastosowania inteligentnych kontraktów.
Zwiększona przejrzystość i bezpieczeństwo
Warto wykorzystać inteligentny kontrakt do monitorowania warunków transportu leków wrażliwych na temperaturę. Dane z czujników trafiają do blockchaina, dzięki czemu cały proces dostawy jest przejrzysty, a Ty możesz szybko zareagować na ewentualne nieprawidłowości.
Optymalizacja procesów
Firma może zastosować inteligentny kontrakt do automatycznego uruchamiania płatności dla dostawców surowców farmaceutycznych po dostarczeniu zamówionej partii towaru. To odciąży Twój dział księgowości, który będzie mógł zająć się pilniejszymi sprawami.
Zgodność z przepisami
Korzystnym rozwiązaniem jest również integracja systemu ERP z inteligentnym kontraktem, który blokuje wysyłkę serii leków do hurtowni, jeśli nie przeszły one pozytywnie testów jakościowych. Eliminuje to ryzyko błędu ludzkiego.
Wyzwania w implementacji inteligentnych kontraktów
Inteligentne kontrakty i blockchain to obiecujące, ale wciąż nowe technologie. Dlatego ich wdrażanie wiąże się z szeregiem wyzwań.
Jedną z barier są kwestie technologiczne i operacyjne. Blockchain wymaga sporej mocy obliczeniowej, a inteligentne kontrakty - zaawansowanych kompetencji programistycznych. Nie zawsze da się zautomatyzować wszystko, dlatego nie obejdzie się bez dokładnej analizy, które procesy najbardziej na tym zyskają.
Nie bez znaczenia są aspekty związane z bezpieczeństwem danych i prywatnością. Wprawdzie blockchain zapewnia wysoki stopień ochrony, ale to nadal dość nowa technologia. Dlatego należy dokładnie analizować potencjalne ryzyko i zagrożenia.
Duże znaczenie ma integracja z istniejącymi systemami, np. ERP, MES czy WMS. Interoperacyjność i migracja danych mogą nastręczać trudności, dlatego tego typu rozwiązania powinny być wprowadzane stopniowo.
Przyszłość inteligentnych kontraktów w branży farmaceutycznej
Inteligentne kontrakty w branży farmaceutycznej prawdopodobnie czeka dynamiczny rozwój i coraz szersza adaptacja tej technologii.
Obecnie inteligentne kontrakty napotykają pewne przeszkody na swojej drodze. Jednak wielu ekspertów mówi zgodnie, że w przyszłości ich integracja z systemami IoT będzie kluczowa do tego, by umożliwić identyfikację i monitorowanie produktów w łańcuchu dostaw.
Duży wpływ będą miały także zmiany legislacyjne, na przykład wymogi transparentności pochodzenia API, które przyspieszą wprowadzenie rozwiązań opartych na blockchain.
W przyszłości kontrakty znajdą zastosowanie między innymi w automatyzacji badań klinicznych, monitorowaniu łańcucha chłodniczego, czy w zdecentralizowanej wymianie danych medycznych pacjentów. Dalszy postęp w tym obszarze wydaje się nieunikniony.
Inteligentne kontrakty - innowacyjne rozwiązanie dla farmacji
Inteligentne kontrakty mają duży potencjał, by zrewolucjonizować funkcjonowanie branży farmaceutycznej.
Kluczowe korzyści to przede wszystkim większa przejrzystość, bezpieczeństwo i szybkość transakcji, a także oszczędności kosztów dzięki automatyzacji wielu procesów.
Jednocześnie wyzwaniem pozostają kwestie technologiczne związane z integracją z istniejącymi systemami czy zapewnieniem interoperacyjności. Nie bez znaczenia są też obawy dotyczące bezpieczeństwa danych.
Choć znamy korzyści wynikające z automatyzacji, tego typu rozwiązania nadal nie są wdrażane w skali globalnej. Niemniej znaczenie inteligentnych kontraktów dla farmacji będzie rosło. Już dziś pozwalają one usprawnić takie kluczowe obszary jak logistyka, dystrybucja czy zarządzanie łańcuchem dostaw. Przynoszą też konkretne korzyści biznesowe w postaci oszczędności kosztów czy większej kontroli nad procesami. Dlatego można się spodziewać, że niedługo wiele państw ruszy za przykładem tego trendu.
Wraz z postępem technologicznym oraz standaryzacją rozwiązań blockchain zakres zastosowań inteligentnych kontraktów będzie się poszerzał: od monitoringu leków, przez automatyzację badań klinicznych, po wymianę danych pacjentów. To z kolei przełoży się na większą transparentność i efektywność sektora farmaceutycznego.
Dowiedz się więcej o Automatyzacjach procesów biznesowych w sektorze farmaceutycznym z naszego kolejnego artykułu.
